A Comisión Europea presentou hai un ano a súa proposta de Pacto Europeo sobre Migración e Asilo da UE co obxectivo de desenvolver unha política común en materia migratoria. A pesar de que esta iniciativa anunciouse como “un novo comezo en materia de migración”, as organizacións sociais denuncian que é unha proposta que reforza o enfoque de securitización das fronteiras, a criminalización da migración, e que obvia os tratados internacionais ratificados polos Estados e as súas obrigacións de respectar, protexer e garantir os dereitos humanos.
Co obxectivo de reverter a orientación das medidas recollidas na proposta de Pacto, varias organizacións da sociedade civil (Alianza pola Solidariedade, Amnistía Internacional, Andalucía Acolle, CEAR, Coordinadora de Organizacións para o Desenvolvemento, Entreculturas, Médicos do Mundo, Oxfam Intermón, Rede Acolle, Save the Children e Stop Mare Mortum) realizaron que tería a súa aprobación e elaboraron un conxunto de propostas baseadas nos estándares internacionais de dereitos humanos que buscan avanzar na protección das persoas migrantes, solicitantes de asilo e refuxiadas.
Así, poñen de manifesto que o obxectivo principal do Pacto é aumentar o número de persoas devoltas ou expulsadas de Europa e que o mecanismo sobre o que pivotan todos os procedementos establecidos no Pacto é o retorno.
Apóstase por axilizar os procedementos en fronteira reducindo as súas garantías; pola externalización da xestión da migración a países que violan os dereitos humanos; e por seleccionar, mediante fórmulas estatísticas, as nacionalidades susceptibles de acceder aos procedementos de asilo sen valorar de maneira individual as solicitudes, contravindo todos os tratados internacionais na materia. Determina, ademais, a relación con países terceiros en función do control que realicen dos fluxos migratorios, reforzando as expulsións e readmisións a cambio da concesión de visados, fondos de cooperación ao desenvolvemento ou investimentos.
Como se sinala neste informe de avaliación, resulta especialmente grave o uso de ficcións xurídicas como o concepto de “ pre-entrada”, que considera as zonas fronteirizas como un limbo mentres se realiza o cribado das persoas migrantes e solicitantes de asilo para non recoñecer o seu ingreso en territorio europeo. Este mecanismo habilita a creación dos centros de detención para o rexistro de persoas que empezan a proliferar na fronteira sur, e que foron denunciados polas súas condicións insalubres e polas reiteradas violacións de dereitos humanos.
O Estado español fronte ao Pacto
Os macrocentros de contención das persoas migrantes e solicitantes de asilo que chegan a Canarias, denunciados pola falta de instalacións adecuadas e pola inexistencia de protocolos de identificación áxiles e eficaces para a derivación de persoas vulnerables; as devolucións contra a súa vontade de nenos, nenas e mozas sen acompañamento adulto desde Ceuta a Marrocos; e a falta de compromiso para levar a cabo a reforma do Regulamento de Estranxeiría, poñen de manifesto a aposta do goberno español por este “novo” enfoque da política migratoria europea.
Por estes motivos, as organizacións que elaboraron este informe reclaman mecanismos efectivos de transparencia e rendición de contas, a habilitación de vías regulares e seguras, canles e visados humanitarios especialmente en contextos de crises, cotas de repartición de acollida obrigatorias para todos os países, a adopción da detención como último recurso, así como a desvinculación das axudas para o desenvolvemento de calquera obxectivo de control migratorio ou securitización das fronteiras.
En definitiva, políticas humanitarias, con enfoque de dereitos e interseccionais, baixo as cales o interese superior da infancia e os dereitos e dignidade das persoas migrantes e refuxiadas sexan respectadas.
Fonte: Coordinadora de ONGD – España
